Ik heb in mijn leven al 47 kerstfeesten meegemaakt en dit wordt de 48e keer.
Mijn beleving van kerst is in die jaren een paar keer veranderd en ik ben benieuwd of iemand hier iets van herkent.
Toen ik jong was had kerst iets magisch en plechtigs.
Het speciale servies werd uit de kast gehaald. Dit was blauw servies met witte bloemetjes, dat alleen werd gebruikt met Pasen en Kerst.
We hadden een kerstplaat met kerstliedjes van het kinderkoor de Leidse Sleuteltjes en een kerstplaat met het kerstverhaal. Die plaat vond ik altijd erg spannend. Ik herinner me nog de stem van de Engel die Jozef waarschuwde en de stem van de wrede Herodes die alle kindjes wilde vermoorden.
Mijn ouders zijn beide katholiek, maar ik ben niet gelovig opgevoed. Toch ging het kerstfeest ook om de geboorte van Jezus. We hadden een kerststalletje onder de kerstboom en de meeste kerstliedjes gingen hierover. We deden geen cadeautjes. Dat hoorde bij Sinterklaas.
Toen ik tiener was, werd het kerstfeest Amerikaanser in Nederland. We gingen cadeautjes onder de kerstboom leggen. Ook draaiden we de Bing Crosby kerstplaat naast die van Harry Belafonte waar mijn moeder zo dol op was. Ik was altijd naar openbare scholen gegaan en de kerstvieringen gingen vooral om de gezelligheid.
Toen ik op het conservatorium zat, gingen we met het koor bij een Christelijke Pabo liedjes zingen. Er stond plotseling in een hoek een jongen met een kaars iets te vertellen over het licht. Ik had zoiets nog nooit gezien.
En toen begon ook ineens een meisje in een andere hoek iets voor te dragen. Daarna gingen we gewoon weer zingen en alles was weer normaal, totdat iemand het weer plechtig afsloot.
(Ik had wel eens opnames van het kerstfeest van vroeger thuis bij mijn vader gehoord en het leek wel alsof ze de hele dag aan het bidden waren. Maar dat was iets van vroeger en dit waren jonge mensen.*)
Ik was zeer verbaasd.
Rond diezelfde tijd gaf ik als stagiair een muziekles op een kleuterschool. Ik vertelde het kerstverhaal en we zongen "De herdertjes lagen bij nachte". De juf vertelde mij dat dit eigenlijk niet mocht omdat het een openbare school was. Ik had daar niet bij stil gestaan.
Kerstvieringen waren voor mij nooit religieus geweest, maar toch was de geboorte van Jezus een vanzelfsprekend onderdeel van de kerst voor mij.
Dit aspect leek in de loop der jaren steeds meer te verdwijnen.
Ik werkte na mijn afstuderen tijdelijk in een warenhuis bij een kerstafdeling en toen is er iets in mij gebeurd.
De meeste vrouwen vonden de kerstafdeling prachtig. Overal waren glitters en lichtjes. Ik vond er zelf niet veel aan en de hele dag stond dezelfde kerst cd aan. Een paar weken lang hoorde ik dezelfde commerciële Amerikaanse liedjes en plotseling kon ik er niet meer tegen.
Sinds dat jaar had ik een weerstand tegen kerst. Ik voelde een soort kerstwoede. Al die liedjes leken zo nietszeggend. Ze zeiden alleen: "Het is kerst en we zijn blij".
Ironisch genoeg werd ik de daaropvolgende jaren gevraagd om kerstliedjes te zingen in tehuizen en restaurants. Ik bouwde een enorm kerstrepertoire op. Ik kwam hier zelfs even mee op TV.
Echter, voor mij ging kerst nergens meer over. Het voelde te Amerikaans, te commercieel en leeg.
De kerstman leek gewoon afgekeken van Sinterklaas. Zelfs zijn naam is bijna hetzelfde, Santaclaus.
Ik kon al helemaal niet tegen die zoetsappige kerstfilms. Het leken allemaal variaties op Schrooge Marley en doktersromannetjes of een mix daarvan.
De enige kerstfilm die mij kon bekoren was Bad Santa.
Wat me vooral stoorde aan Kerst was dat er een soort sfeer werd opgedrongen met liedjes, films en versiering en dat het vooral ging om geld verdienen en cadeautjes kopen.
Vroeger ging kerst tenminste nog ergens over, leek het.
Wat ik me ook afvroeg was: "Waarom willen mensen met kerst ineens liefdevol doen en niet het hele jaar?"
Het verbaasde me dat vrouwen zo weg waren van romantische kerstfilms. Tijdens kerst is immers juist weinig tijd voor romantiek, omdat je bij je (schoon)familie op bezoek 'moet'.
Ook scheen Jezus niet op 25 december geboren te zijn, maar heeft hij de verjaardag overgenomen van een Romeinse of Germaanse god. Dus 25 december als zijn verjaardag klopt eigenlijk ook niet.
En dan deed het me ook pijn dat mensen elk jaar een boom in huis nemen en dan weer weg gooien of verbranden.
Kortom er waren allemaal dingen die me stoorden aan kerst.
Twee jaar geleden begon ik dingen al wat anders te zien. Ik realiseerde me dat het gewoon een excuus was om tijd met je familie en vrienden door te brengen en elkaar extra aandacht te geven.
Ook begon ik beter te begrijpen waarom vrouwen zoveel van kerstfilms houden.
Het gaat erom in je hart te komen en dat te voelen en te leven.
Dat is waar Jezus voor stond en dat is waar echte liefde om draait.
In "The preachers wife" zegt Eddie Murphy als preacher: "Als je van iemand houdt, hou je van god."
Ik vind dit een mooie uitspraak die een brug slaat tussen goddelijke en wereldse liefde.
Ik ben niet religieus opgevoed en ik kan niet in god geloven zoals dat van je verwacht wordt binnen een religie. (Toch luister ik soms wel naar Gospel of Worshipmuziek en soms is dit bijna het enige wat me goed kan laten voelen. Er zit een hele sterke kracht in*)
Ik vind Jezus of Yeshua een heel interessant persoon, maar heb het idee dat de informatie in de Bijbel niet helemaal zuiver en compleet is. Hoewel er veel mooie verhalen in staan, zoals De verloren zoon*, schijnen veel passages weg gelaten te zijn. Ook zijn de verschillende versies van het Nieuwe Testament pas jaren later geschreven.
Ik geloof wel dat Jeshua een voorbeeld was en nog steeds is voor de wereld.
Ook denk ik dat er nog veel te ontdekken is over hem.
Er zijn vele bronnen, zoals de Nag Hammadi. De gnostici schijnen een heel ander beeld te hebben van Jezus en Maria Magdelena. Ik wil me daar nog eens in verdiepen.
Persoonlijk vind ik de boeken van Pamela Kribbe ook interessant. Zij zegt dat zij oa Yeshua, Maria Magdelena en Maria channelt.
Iedereen moet voor zich zelf maar uitmaken of hij of zij hier iets mee heeft.
Ik geloof ook dat Yeshua een belangrijke, maar niet de enige, brenger is van het Christusbewustzijn op aarde. Ook geloof ik dat dit als kiem in ons allemaal zit en dat het kan groeien.
De kerst is eigenlijk ook een tijd van de geboorte van de Christusenergie in onszelf.
(Dit wordt volgens mij ergens ook door Pamela Kribbe genoemd.)
Hoewel ik niet religieus ben opgevoed draait kerst voor mij dus ook om Jezus.
Het voelt voor mij raar om de teksten van christelijke kerstliedjes te zingen, maar ik vind de melodieën wel heel mooi.
Jezus is ook niet exclusief van het Christendom. Hij is immers ook een belangrijke profeet in de Islam (Isa).
Op dit moment voel ik me het meest thuis in een kerstmix van de Coca Colaversie en Joy to the world.
Ik kan nu inmiddels ook wel genieten van Kerstfilms. Godmothered of een kerst romcom met een leuke actrice zoals Vanessa Hudgens (bijv The princess switch) kan ik nu wel uitzitten.
Ik schrijf dit op 20 december, één dag voor de Zonnewende. Vorig jaar realiseerde ik me dat het wel mooi is dat we hier op het Noordelijk Halfrond juist op de kortste dagen bezig zijn met licht, warmte en gezelligheid. Dit maakt deze letterlijke donkere tijden voor veel mensen wat prettiger. Wie weet wat mensen zichzelf en anderen anders zouden aandoen.
Ik vraag me soms af wat Yeshua er van zou vinden als hij de kerst van tegenwoordig zou zien.
Ik denk dat het sowieso bijzonder is dat er nog steeds een feest is dat gaat over liefde en warmte dat voortkomt uit zijn geboorte.
Kerstmis blijft veranderen. Het lijkt dat mensen dit jaar iets minder bezig zijn met cadeaus en eten en er meer bij stilstaan wat het op een ander niveau betekent.
Mijn beleving van kerst is dus in de loop der jaren steeds veranderd. Het ging van een vreugdevol beleven, naar weerstand en zelfs kerstwoede, naar meer begrip en Joy to the world.
Het lijkt wel een typische kerstfilm. De chagrijnige man doet na vele jaren toch enthousiast mee met de feestdagen.
Het helpt ook als je een kind hebt. Dat zie je alles weer als nieuw en is alles weer leuker.
Niks is cooler dan kerstmis, om Kinderen voor kinderen maar te citeren.
Fijne kerst
*Aanvulling 24 december